Πολύς λόγος έχει γίνει για το νέο ρυθμιστικό σχέδιο Θεσσαλονίκης και Αττικής, του οποίου η ψήφισή του, αποτελεί «προαπαιτούμενο» της «εθνικής επαιτείας» ή «δόσης», όπως αναφέρουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Γιατί είναι όμως προαπαιτούμενο;
Τι έχει να προσφέρει ένα ταπεινό Ρυθμιστικό Σχέδιο στους δανειστές μας και ιδιαίτερα στη ΒΑ Χαλκιδική;;
Θεωρητικά η αξία του κάθε ρυθμιστικού (από πλευρά της περιφερειακής πολιτικής) έγκειται στο ότι είναι ένα ex ante εργαλείο ανάπτυξης και επενδύσεων. Ρυθμίζει χρήσεις γης για να γίνουν επενδύσεις, δουλειές δηλαδή, από τον πολύ κόσμο. Να αναπτυχθούν οι επιχειρήσεις, να ενταθεί η επιχειρηματικότητα, να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να τεθεί σε λειτουργία ο τροχός της ανάπτυξης. Τούτο το ρυθμιστικό αποσκοπεί στο να κάνει το ίδιο, αλλά στοχευμένα, για συγκεκριμένες επιχειρήσεις, απορρυθμίζοντας όλες τις υπόλοιπες.
Στην περίπτωση της Χαλκιδικής το σχέδιο νόμου επικυρώνει και χωροθετικά την μεταβίβαση της μεταλλευτικής περιοχής, έκτασης 317.000 στρεμμάτων γης (τη μισή έκταση του δήμου Αριστοτέλη) που έγινε με τον 3220/2004.
Σήμερα λοιπόν, η κυβέρνηση, φέρει προς ψήφιση ένα νομοσχέδιο που χωρίζει τη Χαλκιδική σε δυο μέρη (άρθρο 49 του νομοσχεδίου). Το Νοτιοδυτικό που έχει κύρια δραστηριότητα τον τουρισμό και την αναψυχή και το Βορειοανατολικό με κύρια δραστηριότητα τη μετάλλευση και τον τουρισμό.
Σήμερα λοιπόν, η κυβέρνηση, φέρει προς ψήφιση ένα νομοσχέδιο που χωρίζει τη Χαλκιδική σε δυο μέρη (άρθρο 49 του νομοσχεδίου). Το Νοτιοδυτικό που έχει κύρια δραστηριότητα τον τουρισμό και την αναψυχή και το Βορειοανατολικό με κύρια δραστηριότητα τη μετάλλευση και τον τουρισμό.
Οι ενστάσεις είναι πολλές και θα αναφερθούν συνοπτικά:
1. Στην ΝΑ Χαλκιδική, κύρια δραστηριότητα είναι ο τουρισμός, αλλά το ΥΠΕΚΑ φροντίζει να θέσει το νομικό πλαίσιο για να επιλυθούν οι τυχόν συγκρούσεις δραστηριοτήτων. Δηλαδή, αν μια δραστηριότητα έχει αρνητικές συνέπειες στον τουρισμό, θα πρέπει να επιλυθεί και μάλιστα άμεσα το ζήτημα, με τον τουρισμό ως κύρια δραστηριότητα να έχει «το πάνω χέρι». Στη ΒΑ Χαλκιδική, εξόρυξη και τουρισμός συνυπάρχουν. Χωρίς καμιά διευθέτηση συγκρούσεων, χωρίς τίποτε. Απλά συνυπάρχουν και η βιβλιογραφία λέει ότι ο τουρισμός είναι πολύ ευαίσθητο προϊόν για να συγκρουστεί με τη βαριά βιομηχανική μεταλλευτική δραστηριότητα.
2. Το μοντέλο του τουρισμού που επιχειρείται να αναπτυχθεί είναι στείρο και κατά τα γνώμη μας παρασιτικό. Τουρισμός χωρίς διασύνδεση με τον πρωτογενή τομέα, την μεταποίηση και το εμπόριο δεν θα σταθεί και δεν θα υπάρξει σε βάθος χρόνου. Ως εκ τούτου, απαιτείται προσεκτικός στρατηγικός σχεδιασμός με το ρυθμιστικό σχεδιασμό να θέτει τις βάσεις για να γίνουν έργα υποδομής στον πρωτογενή τομέα, στην μεταποίηση, αλλά και στις μεταφορές και τον τουρισμό.
3. Βασικό μέλημα του κάθε ρυθμιστικού είναι να άρει την απομόνωση των περιοχών. Στη περίπτωση της ΒΑ Χαλκιδικής γίνεται ακριβώς το αντίθετο. Δεν υπάρχει οδικό δίκτυο σύνδεσης με το αεροδρόμιο «Μακεδονία» ούτε πρόνοια σύνδεσης με την «Εγνατία οδό». Αντ’ αυτών, υπάρχει ένα τριτεύων οδικό δίκτυο που σε πολλές περιπτώσεις είναι επικίνδυνο και σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις οποιασδήποτε έστω και ήπια αναπτυσσόμενης τουριστικής περιοχής.
4. Για την γενέτειρα του Αριστοτέλη και την εν δυνάμει παγκόσμιας εμβέλειας διασύνδεσή του με το Άγιο Όρος, ουδείς επίσης λόγος γίνεται, θαρρείς και στην Ελλάδα της ύφεσης τα συγκριτικά πλεονεκτήματα τέτοιου βεληνεκούς περισσεύουν.
5. Στο ρυθμιστικό σχέδιο «ξεχάστηκε» το Άγιο Όρος. Δεν αναφέρεται πουθενά και είναι απορίας άξιο γιατί. Η δική μας άποψη είναι ότι αν αναγνωριζόταν ο θρησκευτικός- πολιτισμικός πόλος της Αθωνικής Πολιτείας, θα έπρεπε τουλάχιστον να αναπτυχθούν δίκτυα πρόσβασης (οδικά- λιμενικά) και να δημιουργηθεί ένα διοικητικό κέντρο στην περιοχή. Τούτο όμως δεν είναι εναρμονισμένο με τις βλέψεις αυτών που «προαπαιτούν». Αναρωτιόμαστε αν οι ίδιοι μελετητές εκπονούσαν το ρυθμιστικό της Ρώμης, θα έβαζαν μέσα στο σχεδιασμό τους και το Βατικανό; Όμως επειδή (οι εν λόγω μελετητές) δεν πρόκειται ποτέ να κάνουν αντίστοιχη μελέτη για τη Ρώμη, θα μείνουμε με την απορία.
6. Το Ρυθμιστικό Θεσσαλονίκης, έχει επίσης και ένα πρωτοφανές χαρακτηριστικό. Δεν είναι μόνο της Θεσσαλονίκης, αλλά μάλλον της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, μετατρέποντας τη Χαλκιδική σε παρακολούθημα της Θεσσαλονίκης. Είναι όμως έτσι; Όντως έτσι είναι, αλλά αν ερωτηθούμε θα απαντήσουμε ότι καλώς υπάρχει πρόβλεψη και συσχετισμός της Θεσσαλονίκης με τη Χαλκιδική (και άλλες περιοχές) χρησιμοποιώντας ως αιτιολόγηση το απλό σκεπτικό, ότι πολλές οικονομικές δραστηριότητες έχουν άμεσες και έμμεσες εξαρτήσεις και θα πρέπει να ελέγχονται συνολικά. Για παράδειγμα ο τουρισμός που είναι κύρια δραστηριότητα και στις δύο περιοχές αλληλοεξαρτάται και μάλιστα έντονα. Βασική θέση όλων όσων ασχολούνται με τα της τουριστικής ανάπτυξης είναι ότι το δίπολο Θεσσαλονίκης Χαλκιδικής λειτουργεί ως συγκοινωνούντα δοχεία. Κάθε τι που συμβαίνει στη μια πλευρά, επηρεάζει και η άλλη.
7. Τέλος, το νομοσχέδιο ορίζει δύο κέντρα. Τον Πολύγυρο και την Αρναία. Αυτά και τίποτε άλλο. Σε έναν νομό τόσες δραστηριότητες και τέτοια μορφολογία εδάφους, ορίζονται μόνο δύο κέντρα. Αυτό θέτει εκτός ανάπτυξης, a priori, τουλάχιστον την προ του Άθω περιοχή.
Επειδή νέος βουλευτής του νομού και μάλιστα κυβερνώντος κόμματος στη συζήτηση που έγινε στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ζήτησε να προταθούν λύσεις «εχθές», ως δημότες του δήμου Αριστοτέλη, σε αυτό το «απορρυθμιστικό» προτείνουμε (ή καλύτερα, απαιτούμε):
1. Το στρατηγικό διαχωρισμό της ΒΑ Χαλκιδικής σε τέσσερις διακριτές ζώνες ανά κύρια δραστηριότητα με σκοπό να ωφεληθεί το σύνολο της παραγωγικής βάσης.
2. Την ανάπτυξη εθνικών δικτύων οδικής πρόσβασης στο Άγιο ¨Όρος μέσω Πολυγύρου και Εγνατίας οδού, με παράλληλη ανάπτυξη και των λιμενικών οδών.
3. Την διευθέτηση των πιθανών συγκρούσεων που θα προκύψουν από υφιστάμενες δραστηριότητες
4. Να συμπεριληφθεί το Άγιο Όρος στο ρυθμιστικό σχεδιασμό.
5. Να υπάρξει πρόνοια παραγωγικών υποδομών στον πρωτογενή τομέα και την μεταποίηση.
Η ΒΑ Χαλκιδική ως ζωντανό κομμάτι της Ελληνικής Επικράτειας, θα πρέπει να σχεδιαστεί με βάση ένα ολοκληρωμένο μοντέλο ανάπτυξης που θα συμπεριλαμβάνει το σύνολο των παραγωγικών της πόρων, θα εκτείνεται σε βάθος χρόνου, με βιώσιμα οικονομικά οφέλη, θα έχει επενδύει στη κοινωνική συνοχή και θα είναι καινοτόμο και ανταγωνιστικό, αξιοποιώντας τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα. Το βέβαιο είναι ότι αυτό το σχέδιο νόμου, δεν τα επιτυγχάνει, αυτά τα προαπαιτούμενα, ούτε στο ελάχιστο.
1. Στην ΝΑ Χαλκιδική, κύρια δραστηριότητα είναι ο τουρισμός, αλλά το ΥΠΕΚΑ φροντίζει να θέσει το νομικό πλαίσιο για να επιλυθούν οι τυχόν συγκρούσεις δραστηριοτήτων. Δηλαδή, αν μια δραστηριότητα έχει αρνητικές συνέπειες στον τουρισμό, θα πρέπει να επιλυθεί και μάλιστα άμεσα το ζήτημα, με τον τουρισμό ως κύρια δραστηριότητα να έχει «το πάνω χέρι». Στη ΒΑ Χαλκιδική, εξόρυξη και τουρισμός συνυπάρχουν. Χωρίς καμιά διευθέτηση συγκρούσεων, χωρίς τίποτε. Απλά συνυπάρχουν και η βιβλιογραφία λέει ότι ο τουρισμός είναι πολύ ευαίσθητο προϊόν για να συγκρουστεί με τη βαριά βιομηχανική μεταλλευτική δραστηριότητα.
2. Το μοντέλο του τουρισμού που επιχειρείται να αναπτυχθεί είναι στείρο και κατά τα γνώμη μας παρασιτικό. Τουρισμός χωρίς διασύνδεση με τον πρωτογενή τομέα, την μεταποίηση και το εμπόριο δεν θα σταθεί και δεν θα υπάρξει σε βάθος χρόνου. Ως εκ τούτου, απαιτείται προσεκτικός στρατηγικός σχεδιασμός με το ρυθμιστικό σχεδιασμό να θέτει τις βάσεις για να γίνουν έργα υποδομής στον πρωτογενή τομέα, στην μεταποίηση, αλλά και στις μεταφορές και τον τουρισμό.
3. Βασικό μέλημα του κάθε ρυθμιστικού είναι να άρει την απομόνωση των περιοχών. Στη περίπτωση της ΒΑ Χαλκιδικής γίνεται ακριβώς το αντίθετο. Δεν υπάρχει οδικό δίκτυο σύνδεσης με το αεροδρόμιο «Μακεδονία» ούτε πρόνοια σύνδεσης με την «Εγνατία οδό». Αντ’ αυτών, υπάρχει ένα τριτεύων οδικό δίκτυο που σε πολλές περιπτώσεις είναι επικίνδυνο και σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις οποιασδήποτε έστω και ήπια αναπτυσσόμενης τουριστικής περιοχής.
4. Για την γενέτειρα του Αριστοτέλη και την εν δυνάμει παγκόσμιας εμβέλειας διασύνδεσή του με το Άγιο Όρος, ουδείς επίσης λόγος γίνεται, θαρρείς και στην Ελλάδα της ύφεσης τα συγκριτικά πλεονεκτήματα τέτοιου βεληνεκούς περισσεύουν.
5. Στο ρυθμιστικό σχέδιο «ξεχάστηκε» το Άγιο Όρος. Δεν αναφέρεται πουθενά και είναι απορίας άξιο γιατί. Η δική μας άποψη είναι ότι αν αναγνωριζόταν ο θρησκευτικός- πολιτισμικός πόλος της Αθωνικής Πολιτείας, θα έπρεπε τουλάχιστον να αναπτυχθούν δίκτυα πρόσβασης (οδικά- λιμενικά) και να δημιουργηθεί ένα διοικητικό κέντρο στην περιοχή. Τούτο όμως δεν είναι εναρμονισμένο με τις βλέψεις αυτών που «προαπαιτούν». Αναρωτιόμαστε αν οι ίδιοι μελετητές εκπονούσαν το ρυθμιστικό της Ρώμης, θα έβαζαν μέσα στο σχεδιασμό τους και το Βατικανό; Όμως επειδή (οι εν λόγω μελετητές) δεν πρόκειται ποτέ να κάνουν αντίστοιχη μελέτη για τη Ρώμη, θα μείνουμε με την απορία.
6. Το Ρυθμιστικό Θεσσαλονίκης, έχει επίσης και ένα πρωτοφανές χαρακτηριστικό. Δεν είναι μόνο της Θεσσαλονίκης, αλλά μάλλον της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, μετατρέποντας τη Χαλκιδική σε παρακολούθημα της Θεσσαλονίκης. Είναι όμως έτσι; Όντως έτσι είναι, αλλά αν ερωτηθούμε θα απαντήσουμε ότι καλώς υπάρχει πρόβλεψη και συσχετισμός της Θεσσαλονίκης με τη Χαλκιδική (και άλλες περιοχές) χρησιμοποιώντας ως αιτιολόγηση το απλό σκεπτικό, ότι πολλές οικονομικές δραστηριότητες έχουν άμεσες και έμμεσες εξαρτήσεις και θα πρέπει να ελέγχονται συνολικά. Για παράδειγμα ο τουρισμός που είναι κύρια δραστηριότητα και στις δύο περιοχές αλληλοεξαρτάται και μάλιστα έντονα. Βασική θέση όλων όσων ασχολούνται με τα της τουριστικής ανάπτυξης είναι ότι το δίπολο Θεσσαλονίκης Χαλκιδικής λειτουργεί ως συγκοινωνούντα δοχεία. Κάθε τι που συμβαίνει στη μια πλευρά, επηρεάζει και η άλλη.
7. Τέλος, το νομοσχέδιο ορίζει δύο κέντρα. Τον Πολύγυρο και την Αρναία. Αυτά και τίποτε άλλο. Σε έναν νομό τόσες δραστηριότητες και τέτοια μορφολογία εδάφους, ορίζονται μόνο δύο κέντρα. Αυτό θέτει εκτός ανάπτυξης, a priori, τουλάχιστον την προ του Άθω περιοχή.
Επειδή νέος βουλευτής του νομού και μάλιστα κυβερνώντος κόμματος στη συζήτηση που έγινε στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ζήτησε να προταθούν λύσεις «εχθές», ως δημότες του δήμου Αριστοτέλη, σε αυτό το «απορρυθμιστικό» προτείνουμε (ή καλύτερα, απαιτούμε):
1. Το στρατηγικό διαχωρισμό της ΒΑ Χαλκιδικής σε τέσσερις διακριτές ζώνες ανά κύρια δραστηριότητα με σκοπό να ωφεληθεί το σύνολο της παραγωγικής βάσης.
2. Την ανάπτυξη εθνικών δικτύων οδικής πρόσβασης στο Άγιο ¨Όρος μέσω Πολυγύρου και Εγνατίας οδού, με παράλληλη ανάπτυξη και των λιμενικών οδών.
3. Την διευθέτηση των πιθανών συγκρούσεων που θα προκύψουν από υφιστάμενες δραστηριότητες
4. Να συμπεριληφθεί το Άγιο Όρος στο ρυθμιστικό σχεδιασμό.
5. Να υπάρξει πρόνοια παραγωγικών υποδομών στον πρωτογενή τομέα και την μεταποίηση.
Η ΒΑ Χαλκιδική ως ζωντανό κομμάτι της Ελληνικής Επικράτειας, θα πρέπει να σχεδιαστεί με βάση ένα ολοκληρωμένο μοντέλο ανάπτυξης που θα συμπεριλαμβάνει το σύνολο των παραγωγικών της πόρων, θα εκτείνεται σε βάθος χρόνου, με βιώσιμα οικονομικά οφέλη, θα έχει επενδύει στη κοινωνική συνοχή και θα είναι καινοτόμο και ανταγωνιστικό, αξιοποιώντας τα συγκριτικά του πλεονεκτήματα. Το βέβαιο είναι ότι αυτό το σχέδιο νόμου, δεν τα επιτυγχάνει, αυτά τα προαπαιτούμενα, ούτε στο ελάχιστο.
Ομάδα εργασίας για το επικαιροποιημένο ΡΣΘ στη ΒΑ Χαλκιδική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου