ΙΕΡΙΣΣΙΩΤΕΣ: Ιερισσιώτες αγωνιστές του 1821

Όταν αναφέρεται κάποιος στη συμβολή της Ιερισσού και γενικότερα της περιοχής στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες, το μυαλό όλων πηγαίνει στον περίφημο Καπετάν Γιαγλή.

Ο Γεώργιος Γιαγλής του Θεοδώρου και της Ασημίνας ή Καπετάν Γιαγλής, όπως είναι ευρύτερα γνωστός, γεννήθηκε στην Ιερισσό το 1869 και εκοιμήθη στο Ιβηρίτικο κελί του Τιμίου Προδρόμου, με το όνομα Γαβριήλ, το 1944.
Ελάχιστοι όμως είναι αυτοί που γνωρίζουν πως ο Καπετάν Γιαγλής δεν είναι παρά μόνο η κορυφή του παγόβουνου από μια πλειάδα συμπατριωτών μας που έδωσαν δυναμικά το παρόν στους αγώνες για την ελευθερία του υπόδουλου γένους γενικά και της ιδιαίτερης πατρίδας μας ειδικότερα, από τα πρώτα χρόνια της Επανάστασης του 1821.

Οι αγώνες τους περιμένουν να δικαιωθούν στη πατρίδα τους την Ιερισσό!

«Ειπόντες (οι κάτοικοι της Ιερισσού) ότι πλέον δεν έχομεν ζωήν εάν μείνωμεν εις τον Τούρκον. Επροτιμήσαμεν θάνατον παρά ζωήν, αλλά δόξα σοι ο Θεός είδαμεν ζωήν παρά θάνατον. Ζωή ελευθέραν, συζούντες με τους αδελφούς μας χριστιανούς και όχι πλέον με Τούρκους βαρβάρους».

Χριστόδουλος Σακελαρίου[1]- ημερολόγιο, σελ.53.

Τα παρακάτω έγγραφα ανήκουν στους Ιερισσιώτες Αγωνιστές του 1821
Γεώργιου Δημητρίου ή Κοτρώνη και Ιωάννη Θεολόγου.

Το 1846 οι οπλαρχηγοί Αθανάσιος Χαλκιώτης, Ιωάννης Καρπούζης, ο Αναστάσιος Χιμευτός κ.α, βεβαιώνουν ότι ο Γεώργιος Κοτρώνης πολέμησε γενναία στα Μαντεμοχώρια και στη συνέχεια στη Κασσάνδρα. Με τη λήξη της επανάστασης στη Χαλκιδική, αντί να κατευθυνθεί νότια, όπως το σύνολο των Χαλκιδικιωτών, συνέχισε τον Αγώνα υπό τις διαταγές του Καρατάσου στη Νάουσα της Μακεδονίας. Στη συνέχεια τον Ιούνιο του 1822 βρέθηκε να πολεμά στο Κομπότι της Άρτας.

Τον ίδιο χρόνο πήρε μέρος στην απόκρουση της Α' πολιορκίας του Μεσσολογγίου από τους Τούρκους, πολέμησε επίσης στα Βρυσάκια, στο Τρίκερι, στη Σκιάθο, στον Σχινόλακα εναντίον του Ιμπραήμ και σε πολλές ακόμα μάχες. Εγκαταστάθηκε στη Σκάλα της Αταλάντης όπου και απεβίωσε το 1865.

ΕΝΑ ΑΝΕΚΔΟΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΙΕΡΙΣΣΙΩΤΗ ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΤΟΥ 1821, ΙΩΑΝΝΗ ΘΕΟΛΟΓΟΥ

1821. Μετά την ηρωική επανάσταση στην Χαλκιδική και τον επόνειδο "Χαλασμό", χιλιάδες Χαλκιδικιώτες βρήκαν φιλοξενία στα νησιά του Αιγαίου, κυρίως στις Σποράδες, και στη Νότια Ελλάδα. Από εκεί συνέχισαν τον Αγώνα.

Ένας από αυτούς ήταν και ο Ιερισσιώτης αγωνιστής, Ιωάννης Θεολόγου.

Το 1846 οι οπλαρχηγοί Άγγελος Στεργίου, Αναστάσιος Χιμευτός, Αθανάσιος Χαλκιώτης, Αθανάσιος Σαραφιανός και ο Ιερισσιώτης λοχαγός Αθανάσιος Βλαχομιχάλης, βεβαιώνουν με έγγραφό τους που βρίσκεται στην ΕΒΕ τη συμμετοχή του Ιωάννη Θεολόγου στην επανάσταση του 1821.

Με αυτό το έγγραφο μαθαίνουμε ότι ο Ιωάννης Θεολόγου πολέμησε από την αρχή της επανάστασης με τον Εμμανουήλ Παππά στη ΒΑ Χαλκιδική και αργότερα στη Κασσάνδρα. Με την καταστολή της επανάστασης στη Χαλκιδική, συνέχισε τον αγώνα πολεμώντας εναντίων των Οθωμανών στον Ευρωπό στα Βρυσάκια, στο Τρίκερι εναντίον του Μαχμούτ Πασά, το 1823 στη Σκιάθο στο χαλασμό του Τουρκικού στόλου του Τοπάλ πασά, πολέμησε εναντίον του Ιμπραήμ στον Σχινόλακκα στο Νεόκαστρο, στην Αταλάντη, και ξανά στο Τρίκερι. Βρέθηκε στο τάγμα του Ιερισσιώτη Αθανασίου Βλαχομιχάλη και αργότερα ως λοχίας στο τάγμα του Ι. Χιμευτού. Εγκαταστάθηκε κι αυτός, όπως και πολλοί άλλοι συμπατριώτες μας Χαλκιδικιώτες, στην Αταλάντη όπου και απεβίωσε.

ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΜΙΑΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΣ ΙΕΡΙΣΣΙΩΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΟΥ 1821.

Η ΗΡΩΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΒΛΑΧΟΜΙΧΑΛΗ

Από την Ε.Β.Ε

Αναφέρονται στους Οπλαρχηγούς:
α) Ολύμπιο Βλαχομιχάλη, λοχαγό

Η καταγωγή του ήταν από την Φτέρη του Ολύμπου.

Την εποχή της επανάστασης του 1821 διέμενε στην Ιερισσό.

Σε έγγραφα του γιου του Αθανασίου Βλαχομιχάλη μαθαίνουμε ότι ήταν από τους αρχηγούς της επανάστασης στην Χαλκιδική. Ξεκίνησε τον αγώνα με τον Εμμανουήλ Παππά και μετά την καταστολή της επανάστασης στη Κασσάνδρα και στο Άγιο Όρος συνέχισε τον αγώνα στη Νότια Ελλάδα.

β) Αθανάσιο Βλαχομιχάλη, λοχαγό

Γιος του Ολύμπιου Βλαχομιχάλη γεννημένος και εγκατεστημένος στην Ιερισσό. Μετά από τις μάχες στη Κασσάνδρα και στο Άγιο Όρος κατέφυγε το 1822 στη Νότια Ελλάδα. Πολέμησε ηρωικά σε πολλές μάχες εναντίων των Τούρκων και γέρος πια, πούλησε τα υπάρχοντά του για την επανάσταση του Τσαμή Καρατάσσου το 1854 στη Χαλκιδική. Είναι ο αξιωματικός που μπήκε στον Πολύγυρο και κατατρόπωσε τους Τούρκους στον Καβρόλακα και στα Βράσταμα. Η πατρίδα τον τίμησε με το Αργυρό Αριστείο για την προσφορά του.

γ) Κωνσταντίνος Βλαχομιχάλης, εκατόνταρχος

Γιος του Ολύμπιου Βλαχομιχάλη και αδελφός του Αθανασίου

Έχει κοινή πορεία πάνω- κάτω με τον αδελφό του. Σε έγγραφα τονίζει την Ιερισσιώτικη καταγωγή του.

Η πατρίδα τον τίμησε για τους αγώνες και τον ηρωισμό του με το Αργυρό Αριστείο. Ανάμεσα σε αυτούς που εισηγήθηκαν

την τιμητική αυτή διάκριση, είναι ο Στρατηγός Μακρυγιάννης και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης.

Η πατρίδα τους τίμησε εν ζωή, παραμένει να τους τιμήσει η ιδιαίτερη πατρίδα τους, η Ιερισσός που γι ´ αυτήν πολέμησαν!

Αξίζει να προσπαθήσετε την ανάγνωση των εγγράφων!